AZ Voorkempen engageert zich om een dementievriendelijk ziekenhuis te zijn. De ondertekening van de intentieverklaring met het regionaal expertisecentrum dementie Orion in april dit jaar onderstreept dit engagement. Het ziekenhuis geeft dan ook graag de nodige aandacht aan Werelddag Dementie op 21 september 2022 met een infostand in de inkomhal. Opgenomen patiënten met dementie genoten van een muzikaal ontspanningsmoment samen met hun mantelzorger.
Ontwarring van verwardheid
De term ‘verwardheid’ heeft een onduidelijke betekenis. Verwardheid komt immers voor bij verschillende neurocognitieve stoornissen zoals dementie, delier of andere ziektebeelden. Dementie is geen ziekte op zich, maar wel een verzamelnaam van gemeenschappelijke symptomen. Die symptomen zijn het gevolg van een ziekte die de hersenen aantasten. Kwamen de symptomen acuut of na een infectie? Was er sprake van een depressie voorafgaand de diagnose? Al deze scenario’s zijn mogelijk.
Ann Van Ostaeyen, referentiepersoon dementie binnen AZ Voorkempen duidt het belang van een goed contact tussen zorgverleners en de dierbaren van de patiënt: “De familie kent de patiënt doorgaans heel goed. Zij kunnen ons de nodige informatie geven. Hoe wordt de patiënt graag aangesproken, hoe bieden we best geruststelling bij angst of onrust, wat is de levensgeschiedenis … Hierop kunnen onze medewerkers dan weer inspelen en het de patiënt zo aangenaam mogelijk maken tijdens zijn ziekenhuisopname.”
Impact op de omgeving
Dementie treft niet enkel de persoon met dementie, maar ook zijn familie en ruimere omgeving. De diagnose van dementie brengt een rouwproces met zich mee, waarna de naasten van de patiënt vaak een manier moeten zoeken hoe ze hier best mee omgaan. Een handleiding voor de omgang met een persoon met dementie bestaat niet, maar er zijn wel enkele uitgangspunten. “Er zijn vele kleine zaken die het verschil kunnen maken, zoals bijvoorbeeld op dezelfde hoogte met elkaar praten of een vriendelijke houding aannemen. Maar het belangrijkste is: handel zoals je zelf graag behandeld zou worden, zonder je eigen grenzen daarbij te overschrijden”, aldus Ann Van Ostaeyen.
Wat kunnen wij doen in de omgang met personen met dementie?
- Ga voor een respectvolle benadering. De persoon met dementie is en blijft meer dan zijn dementie, heb oog voor zijn/haar identiteit en eigenwaarde. Spreek bijvoorbeeld niet over ‘de dementerende’ maar over ‘de persoon met dementie’.
- Hou er rekening mee dat personen met dementie zich moeilijker kunnen uitdrukken, maar dat betekent niet dat ze niets meer begrijpen.
- Luister actief en begrijpend naar de persoon met dementie.
- Verbale én non-verbale communicatie blijven belangrijk.
- Heb oog en aandacht voor de impact van een ziekenhuisopname. Het uit de vertrouwde omgeving weg zijn, maakt dat mensen hun houvast en structuur kwijt zijn. Hierdoor worden ze soms bestempeld als ‘lastig’, terwijl ze eerder ‘ontredderd’ zijn.
- Zorg voor een rustige omgeving.
- Probeer persoonsversterkend te handelen en niet persoonsondermijnend. Blijf de persoon met dementie erkennen als unieke persoonlijkheid en betrek hem in keuzes die hem aangaan.