Ongewenste gevolgen gastric bypass

Na een gastric bypass heb je een verhoogde kans op het ontwikkelen van een alcoholprobleem. Het exacte mechanisme wordt niet volledig begrepen. Er zijn mechanismen die werken via de hormonenhuishouding, maar we zien ook een versnelde opname van alcohol in het bloed met hogere piekwaarden. Er is een duidelijke correlatie tussen middelen- en/of alcoholmisbruik voor de ingreep en een verhoogde kans op alcoholproblemen na de ingreep. Dit wordt dan ook standaard bevraagd in de peroperatieve raadpleging.

De maag heeft een tweeledige functie: ze vermaalt de voeding én zorgt voor een geleidelijke afgifte van voeding in de dunne darm. Door de nieuwe constructie valt deze functie weg, waardoor voeding vaak in te grote hoeveelheden en te snel in de dunne darm terechtkomt.

Wanneer de voeding te veel suiker en vet bevat, kan dit leiden tot dumpingklachten. Die ontstaan door een te sterke verteringsreactie van de dunne darm, wat dan weer leidt tot een zeer vermoeid gevoel, klam-zweterigheid, hartkloppingen … Sommige patiënten moeten hierdoor na de maaltijd eventjes rusten.

De klachten kunnen in het overgrote meerderheid van de gevallen perfect vermeden worden.

Belangrijk is dat je zeer goed en lang kauwt. De mond neemt een gedeelte van het maalproces over.
Daarnaast nuttig je best kleine porties en hou je eten en drinken gescheiden met een pauze van 15 tot 30 minuten. Zo zakt het eten langzamer en boots je de geleidelijke afgifte door de maag naar de dunne darm na.
Ten slotte vermijd je vetrijke en suikerrijke maaltijden best zoveel mogelijk.

De maatregelen die je moet nemen om op gewicht te blijven (traag eten en vet en suiker vermijden) zijn dus diezelfde die moeten genomen worden om dumping te vermijden.

Er is een verhoogde kans op het ontwikkelen van een maagzweer, zeker voor rokers. Een dergelijke maagzweer kan, indien hij niet behandeld wordt, leiden tot een maagperforatie. Daarom bevelen we ten zeerste aan om te stoppen met roken. Elke patiënt krijgt de eerste drie maanden maagbeschermers. Indien je het roken niet kan laten, krijg je de maagbeschermers in dubbele dosis en moet je ze levenslang (of op z’n minst zolang je rookt) in lage dosis verder nemen.

Op de plaats waar 2 stukken darm aan elkaar zijn gezet, komen darmvocht en bacteriën samen. Het besmette vocht prikkelt het buikvlies en zorgt voor lokale buikvliesontsteking. Naaldlekkage doet zich meestal voor de eerste of tweede dag na de operatie op het moment dat je nog in het ziekenhuis bent. Een CT-scan met contrastvloeistof bevestigt de diagnose.

Oorzaken

Bloeding in de darm- of maagwand, waardoor de wand verzwakt en makkelijker scheurt.
Door slechte doorbloeding van de weefsels kan de darmwand verzwakken en scheuren.
Een maagwand kan door vroegere operaties reeds dikker en taaier zijn, waardoor de gebruikte nietjes onvoldoende grip hebben en er een zwakke zone ontstaat waar een scheur kan optreden.
Veel spanning op de aan elkaar geniete stukken darm dat voor scheuren kan zorgen.
Op de verkeerde manier of te vroeg de verkeerde dingen eten of drinken kunnen scheuren veroorzaken.

Klachten

Koorts
Lage bloeddruk
Zeer hevige buikpijn die niet met pijnstilling te behandelen is
Zeer snelle polsslag

Behandeling

Tijdens een kijkoperatie zoekt de chirurg het lek en maakt hij de omgeving proper. Eens het vuil weg is, wordt het buikvlies niet meer geprikkeld en is de pijn minder. Lukt de operatie goed, dan moet je gedurende enkele dagen voeding via het infuus krijgen om de herstelde zone te laten genezen. Na enkele dagen wordt opnieuw een CT-scan met contrastvloeistof genomen. Als het lek helemaal dicht is kan je terug starten met drinken en is het verloop hetzelfde als na de plaatsing van de gastric bypass.

De uitgebreidheid van de infectie bepaalt de hinder die je ondervindt. Meestal verdwijnt de infectie na de spoeling en enkele dagen antibiotica. Soms breidt de infectie zich snel uit naar andere organen, zoals longen of nieren. Je bent dan ernstig ziek en een verlengde opname op intensieve zorgen en meerdere spoelingen van de buikholte zijn vereist.

Soms blijft een bloedvaatje sijpelen ter hoogte van de operatiewonden bij de buikwand of inwendig aan de darm of maag. Een controle van het aantal rode bloedcellen door bloedafname geeft aan of er ergens ernstig bloedverlies plaatsvindt. Je krijgt een heel snelle hartslag en een zeer lage bloeddruk kort na de operatie. Je ziet heel bleek aan oogslijmvliezen en lippen.

Als de bloeding spontaan stopt, dienen we je enkel bloed toe. Je hartslag wordt snel weer rustig, je bloeddruk gaat omhoog en je voelt je beter. Als de bloeding niet stopt, doet de chirurg opnieuw een kijkoperatie om de bloeding te zoeken en te stoppen. Ook dan dienen we bloed toe om het verlies aan te vullen.

Vaak sijpelen de buikwandwondes nog een klein beetje na. Een drukverband is voldoende om dit te stoppen en zelden moet de chirurg een extra hechting op de buikwand plaatsen. Bloed dat zich in de buikwand opstapelt, zoekt vaak op een later tijdstip zijn weg naar buiten. Er komt dan plots veel en zwart bloed langs de wonde naar buiten. Dit ziet er vaak indrukwekkend uit, maar is onschuldig. Spoel de wonde af en masseer ze leeg onder de douche en plaats een droog absorberend verband op de wonde.

Obstructieklachten vertalen zich in een opgeblazen gevoel van de buik, moeite met eten, soms opboeren van voeding en in veel gevallen pijn in de linker flank.

Zoals bij elke operatie kunnen nadien inwendige vergroeiingen ontstaan die een kinking van de darmen kunnen veroorzaken en de passage van voedingsstoffen verhinderen of vertragen. Daarnaast kunnen er zogenaamde ‘interne herniaties’ ontstaan: de dunne darmen vormen onderling een knoop. 90 % van de interne herniaties kunnen we voorkomen door bepaalde ruimtes te sluiten tijdens het aanleggen van de gastric bypass. Indien zich toch een obstructie voordoet, dan is een nieuwe ingreep aangewezen om de oorzaak op te lossen.

Afhankelijk van de klachten voeren we de ingreep in urgentie uit of plannen we hem in op een later moment. Meestal voeren we eerst een CT-scan uit om de problematiek in kaart te brengen.

Door de verminderde opnamecapaciteit van de dunne darm kunnen er gemakkelijker vitamine- en mineralentekorten optreden. Meestal gaat het hier om ijzer, vitamine D, vitamine B12 en calcium. Deze tekorten komen ook algemeen vaak voor, maar kunnen na gastrisch bypass belangrijker worden. Daarom worden deze vitaminen minstens jaarlijks gecontroleerd. Er wordt aanbevolen om standaard levenslang deze vitaminesupplementen te nemen.

Ook de opname van proteïnen is verminderd. Proteïnen zijn belangrijk voor de opbouw van de spieren. Een tekort kan daarom leiden tot verlies aan spiermassa en kracht. Daarom besteden we in het postoperatieve traject veel aandacht aan proteïnerijke voeding. Bij sommige patiënten zijn bijkomende supplementen nodig.

Ook de opname van medicatie kan verminderd zijn. Een belangrijk voorbeeld hierbij is orale anticonceptie (‘de pil’). Indien nodig dient men in samenspraak met de huisarts of gynaecoloog het type anticonceptie te veranderen.